- iPhone 5S ve 6 neden iPhone 6S'e göre çok yavaş? -
Daha önce bir profil mesajında bu konudan kısaca bahsetmiştim. Lakin profiller epey hareketli olduğu için o yazım bayağı aşağılar da kaldı. Ben de hem kalıcı olması açısından, hem de daha fazla detaya girmek açısından konusunu açmaya karar verdim. Bugün konumuz iPhone 5S ve 6. Bu iki telefonu kullananlar mutlaka fark etmiştir, sistem uygulamaları bazen çok geç açılıyor. Hava durumu, takvim, mail gibi uygulamalar da çok daha bariz şekilde belli oluyor bu durum. iPhone 5S'ten sonra performans anlamında ikinci büyük sıçramayı yaşatan iPhone 6S ise, bu ikisine nazaran halen daha çok seri çalışıyor. iPhone 5S'in 5 saniyede açtığı uygulamayı, 1-2 saniye gibi bir sürede açıyor. Bu 2015 yılında da böyleydi, 2021 yılında da böyle. Peki ama neden böyle? iPhone 5S ve 6 neden 6S'e göre çok daha yavaş açıyor bu uygulamaları?
1. Neden: Çipset yani SoC
Bu yavaşlığın en büyük sebebi çipset olarak gösterilir. Apple A7 ve A8 arasında çıktıkları dönemde pek bir performans farkı yoktu. A8, A7'den biraz daha iyiydi sadece. Onun dışında aralarında aman Allah'ım dedirtecek bir performans farkı asla olmadı. Ama 2015 yılında çıkan A9 çipset ile işler değişti. Apple resmen geçmiş senenin intikamını alırcasına, A9 çipsete büyük bir özen göstermişti. A8'e göre %70 daha iyi CPU performansı, %90 daha iyi GPU performansı sunuyordu bu çipset. Arada bırakın uçurumu, sıradağlar kadar performans farkı vardı. Resmen 5S ve 6 yanında küçük Emrah gibi kalmıştı.
Lakin bu performans farkı yine de 5S ve 6'nın uygulamaları geç açması için bir sebep değil. Çipset de etkiliyor tabii ki ama çok daha büyük bir neden var ondan başka.
2. Neden: NAND
Pek kimse bilmez bu NAND olayını. iPhone 6 ve öncesi telefonlar eMMC adı verilen gömülü hafıza kartı teknolojisini kullanırdı. 2000'li yılların sonlarında akıllı telefonlar da depolama için önemli bir şeydi eMMC teknolojisi. "Akıllı telefonların depolama birimlerini nasıl yapsak acaba?" diye düşünürken ortaya çıkmıştır. İlk olarak iPhone 2G yani birinci nesil iPhone ile görülmüştür bu depolama birimi. Kendisi bildiğimiz hafıza kartının anakarta gömülü hali. Ayrıca o dönemler uygun fiyatlı bir çözüm olduğu için çoğu akıllı telefon üreticisi eMMC yongalar kullanıyordu.
Lakin 2010'lu yılların ortalarına doğru artık bu teknoloji hantal ve yavaş kalıyordu. Akıllı telefonların işlemcileri gittikçe gelişiyordu ve eMMC bu işlemcilere darboğaz yapıyordu. Tam bu noktada UFS hayatımıza girdi. Samsung, 2015 yılında UFS 2.0 depolama birimini kullanan Galaxy S6'yı piyasaya sürmüştü. UFS 2.1'in performansı ile o kadar gurur duyuyorlardı ki, Galaxy S6'ya bir MicroSD yuvası koymaya tenezzül bile etmemişlerdi. Aynı yıl Apple'da artık iPhone'ların depolama birimini değiştirmeye karar verdi. Ve böylece iPhone 6S ile NVMe teknolojisi kullanılmaya başlandı.
iPhone 6S'te bildiğiniz NVMe SSD vardı. Bilgisayarlar da kullanılan teknolojiyi, telefona da getirmişti Apple. Bunun için özel bir PCI-e protokolü kullanıyordu iPhone 6S. UFS ve eMMC gibi hafıza kartlarının varisi olan teknolojileri değil, direkt bilgisayarlar da kullanılan SSD sürücülerin varisi olan bir teknolojiyi tercih etmişlerdi. Yukarından da iPhone 6S ile depolama performansı konusunda nasıl bir sıçrama yaşadıklarını görebilirsiniz. iPhone 6S resmen ezip geçmiş tüm rakiplerini. İşte iPhone 5S ve 6 bu yüzden çok daha yavaş çalışıyor 6S'e göre. iPhone 6S'in NVMe teknolojisi kullanmasından ötürü uygulamaları jet hızında açması çok normal denebilir. NVMe bu, boru değil. iPhone 5S ve 6'nın geri kalma sebebi ise belli zaten; eMMC.
iOS işletim sistemi de NAND ağırlıklıdır. Android nasıl RAM'e çok önem veriyorsa, iOS'ta NAND yongasına çok önem verir. Uygulamalar NAND yongası üzerinde tutulur ve gerekmedikçe RAM'e gönderilmez. Bu kadar NAND yongasına önem veren bir işletim sistemi, haliyle iPhone 5S ve 6'nın yavaş eMMC yongaları ile darboğaz yapıyor. Uygulama açılışları 6S'e göre bariz daha yavaş kalıyor. Uygulama için performansta keza öyle. iPhone 5S ve 6'nın yavaş olmasında ki en büyük sebep tamamen NAND yongası arkadaşlar. Umarım yardımcı olabilmişimdir.
Hepinize iyi günler ve hayırlı hafta sonları diliyorum.
Daha önce bir profil mesajında bu konudan kısaca bahsetmiştim. Lakin profiller epey hareketli olduğu için o yazım bayağı aşağılar da kaldı. Ben de hem kalıcı olması açısından, hem de daha fazla detaya girmek açısından konusunu açmaya karar verdim. Bugün konumuz iPhone 5S ve 6. Bu iki telefonu kullananlar mutlaka fark etmiştir, sistem uygulamaları bazen çok geç açılıyor. Hava durumu, takvim, mail gibi uygulamalar da çok daha bariz şekilde belli oluyor bu durum. iPhone 5S'ten sonra performans anlamında ikinci büyük sıçramayı yaşatan iPhone 6S ise, bu ikisine nazaran halen daha çok seri çalışıyor. iPhone 5S'in 5 saniyede açtığı uygulamayı, 1-2 saniye gibi bir sürede açıyor. Bu 2015 yılında da böyleydi, 2021 yılında da böyle. Peki ama neden böyle? iPhone 5S ve 6 neden 6S'e göre çok daha yavaş açıyor bu uygulamaları?
1. Neden: Çipset yani SoC
Bu yavaşlığın en büyük sebebi çipset olarak gösterilir. Apple A7 ve A8 arasında çıktıkları dönemde pek bir performans farkı yoktu. A8, A7'den biraz daha iyiydi sadece. Onun dışında aralarında aman Allah'ım dedirtecek bir performans farkı asla olmadı. Ama 2015 yılında çıkan A9 çipset ile işler değişti. Apple resmen geçmiş senenin intikamını alırcasına, A9 çipsete büyük bir özen göstermişti. A8'e göre %70 daha iyi CPU performansı, %90 daha iyi GPU performansı sunuyordu bu çipset. Arada bırakın uçurumu, sıradağlar kadar performans farkı vardı. Resmen 5S ve 6 yanında küçük Emrah gibi kalmıştı.
Lakin bu performans farkı yine de 5S ve 6'nın uygulamaları geç açması için bir sebep değil. Çipset de etkiliyor tabii ki ama çok daha büyük bir neden var ondan başka.
2. Neden: NAND
Pek kimse bilmez bu NAND olayını. iPhone 6 ve öncesi telefonlar eMMC adı verilen gömülü hafıza kartı teknolojisini kullanırdı. 2000'li yılların sonlarında akıllı telefonlar da depolama için önemli bir şeydi eMMC teknolojisi. "Akıllı telefonların depolama birimlerini nasıl yapsak acaba?" diye düşünürken ortaya çıkmıştır. İlk olarak iPhone 2G yani birinci nesil iPhone ile görülmüştür bu depolama birimi. Kendisi bildiğimiz hafıza kartının anakarta gömülü hali. Ayrıca o dönemler uygun fiyatlı bir çözüm olduğu için çoğu akıllı telefon üreticisi eMMC yongalar kullanıyordu.
Lakin 2010'lu yılların ortalarına doğru artık bu teknoloji hantal ve yavaş kalıyordu. Akıllı telefonların işlemcileri gittikçe gelişiyordu ve eMMC bu işlemcilere darboğaz yapıyordu. Tam bu noktada UFS hayatımıza girdi. Samsung, 2015 yılında UFS 2.0 depolama birimini kullanan Galaxy S6'yı piyasaya sürmüştü. UFS 2.1'in performansı ile o kadar gurur duyuyorlardı ki, Galaxy S6'ya bir MicroSD yuvası koymaya tenezzül bile etmemişlerdi. Aynı yıl Apple'da artık iPhone'ların depolama birimini değiştirmeye karar verdi. Ve böylece iPhone 6S ile NVMe teknolojisi kullanılmaya başlandı.
iPhone 6S'te bildiğiniz NVMe SSD vardı. Bilgisayarlar da kullanılan teknolojiyi, telefona da getirmişti Apple. Bunun için özel bir PCI-e protokolü kullanıyordu iPhone 6S. UFS ve eMMC gibi hafıza kartlarının varisi olan teknolojileri değil, direkt bilgisayarlar da kullanılan SSD sürücülerin varisi olan bir teknolojiyi tercih etmişlerdi. Yukarından da iPhone 6S ile depolama performansı konusunda nasıl bir sıçrama yaşadıklarını görebilirsiniz. iPhone 6S resmen ezip geçmiş tüm rakiplerini. İşte iPhone 5S ve 6 bu yüzden çok daha yavaş çalışıyor 6S'e göre. iPhone 6S'in NVMe teknolojisi kullanmasından ötürü uygulamaları jet hızında açması çok normal denebilir. NVMe bu, boru değil. iPhone 5S ve 6'nın geri kalma sebebi ise belli zaten; eMMC.
iOS işletim sistemi de NAND ağırlıklıdır. Android nasıl RAM'e çok önem veriyorsa, iOS'ta NAND yongasına çok önem verir. Uygulamalar NAND yongası üzerinde tutulur ve gerekmedikçe RAM'e gönderilmez. Bu kadar NAND yongasına önem veren bir işletim sistemi, haliyle iPhone 5S ve 6'nın yavaş eMMC yongaları ile darboğaz yapıyor. Uygulama açılışları 6S'e göre bariz daha yavaş kalıyor. Uygulama için performansta keza öyle. iPhone 5S ve 6'nın yavaş olmasında ki en büyük sebep tamamen NAND yongası arkadaşlar. Umarım yardımcı olabilmişimdir.
Hepinize iyi günler ve hayırlı hafta sonları diliyorum.
